OSTİM Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Aydın ve OSTİM Yatırım A.Ş. Genel Müdürü Abdullah Çörtü, Bloomberg HT Televizyonu’nda Hande Berktan’ın canlı yayın konuğu oldu. Aydın ve Çörtü, sanayinin genel durumu, KOBİ’ler, teknoloji ve ihracata ilişkin görüşlerini paylaştı. İş Dünyası programında sanayide ve üretimde paradigma değişimi olması gerektiği üzerine duruldu, ‘sanayileşme’ süreçlerine ilişkin görüşler aktarıldı.
Programda ilk olarak Eylül ayı ihracat rakamları ve bu bağlamda 2016 hedefleri ele alındı. Eylül rakamlarında Irak’ın dikkatini çektiğini kaydeden Çörtü, “Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülke Almanya’dır. Ondan sonra İngiltere, İtalya… Irak dördüncü sıraya düştü. Birkaç yıl önce Irak, Almanya’yı geçmişti. Bu, çevre ülkelerdeki sıkıntının ihracatımızı olumsuz etkilemesine somut bir örnektir.” dedi.
Hammadde dışarıdan, ucuz işçilik bizden
Türkiye açısından bir diğer konunun hammadde alımıyla ilgili olduğunu anımsatan Çörtü, bu bağlamda Rusya ve Çin’den olan ithalatın çok fazla olduğuna işaret etti. OSTİM Yatırım Genel Müdürü şu değerlendirmeyi yaptı: “Hammaddeyi alıp, ucuz işçilikten geçirip bunu da Batı ülkelerine satıyoruz. Burada bir yaklaşım, paradigma değişikliğine ihtiyaç var. Bu paradigmayı değiştirdiğimiz zaman orta gelir tuzağından çıkacağız.”
KOBİ’lerin finansmana erişimiyle ilgili açıklamalarda da bulunan Abdullah Çörtü, bunun sadece KOB’ilerin değil Türkiye’nin de en kritik konusu olduğunu söyledi. En büyük problemi; finansmana ulaşım ve tasarruf açığı olarak gösteren Çörtü, “Toplam işletmelerin yüzde 98’i KOBİ’ler iken Türkiye’deki toplam kredi hacminin yüzde 60’ı KOBİ’ler tarafından kullanılıyor.” tespitinin altını çizdi.
“Reel sektör yatırım yapamıyor”
Çörtü, “Reel sektör yatırımları açısından 2016 nasıl geçti?” sorusuna şu yanıtı verdi: “Türkiye yüzde 5 büyümeyi hedeflerken son 5-6 yıldır yüzde 3 civarında zor büyüyoruz. Bu rakamların alt bileşenlerine bakıldığında özel tüketim harcamalarında çok sıkıntı olmadığı ortaya çıkıyor son beş yılda. Tüketimde bir problem yok. Ama özel yatırım harcamaları durma noktasına gelmiş, çok zayıf. Bu da büyümeyi olumsuz olarak etkiliyor. Reel sektör yatırım yapamıyor. Bunun ekonomik, sosyal sebepleri var. Beklentilerle ilgili, belirsizlikle ilgili sebepleri var. Yatırım yapmak için reel sektörün önünü görmesi lazım.”
“Sanayi 4.0’da neyi satacağız?”
OSTİM Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Aydın, program sunucusunun, “Sanayide yeni bir modeli konuşmamız gerekir. Teknolojik altyapı anlamında yatırım iklimi mevcut mu? Montaj sanayinde takılı kaldık. Sanayi 4.0 çerçevesinde yatırım iklimi var mı? Bunu nasıl oluşturabiliriz?” şeklindeki sorusu üzerine, imalat sanayi ve üretimin çok kritik ve üzerinde hassasiyetle durulması gereken kavramlar olduğunu vurguladı.
İmalat sanayinin öneminin iyi anlaşılmaması ve bunun içinin doldurulmaması halinde orta gelir tuzağının içinden çıkılamayacağına temas eden Aydın, 10 bin doları geçmenin yolu olarak ‘yeni bir akıl ve strateji geliştirme’ye işaret etti.
Orhan Aydın, şöyle konuştu: “Buraya gelmek kolay değil. Geldik ama buradan yeni sıçrama yapmamız için yeni adımlar atmalıyız. Sanayi 4.0’da daha yüksek teknoloji daha çok otomasyon ve birbiriyle konuşan makineleri konuşacağız. Türkiye’nin profiliyle bunu eşleştirdiğiniz zaman şöyle bir durum çıkıyor ortaya: Buradan satın alacağımız makineleri bize yabancılar satacaksa, yazılımları yabancılar gelip bize verecekse biz orada neyi satacağız? 4.0’da neyi satacağız? Bu sorunun cevabı beni kaygılandırıyor. Makine yapan makinelerde, yazılımlarda bizim olmamız, bize ait olması lazım. Bu da bize kaliteli işgücü ve eğitimi gündeme getiriyor. Bu kritik aşamadan nasıl geçeceğiz? Bugüne kadar yaptığımız işleri farklı bir şey yapmalıyız ki bugünkünden farklı bir sonuç çıksın. Bunun sihirli yeri sanayileşme paradigmamızı gözden geçirmemiz gerektiğine inanıyorum.”
Savunma Sanayii Müsteşarlığı örneğini veren Aydın, Türkiye’nin savunma sanayiinde son derece başarılı işler çıkardığını, sivil tarafta stratejik alanlarda beklenen gelişmenin sağlanamadığını bildirdi.
“Satın alarak katma değer üretemeyiz”
“Sanayileşme ile ilgili farklı bir stratejik akıl üretmemiz gerekiyor.” diyen Aydın, teknolojisi yüksek ürün olan; rüzgar türbinleri, raylı sistemler, medikal cihazlar, enerji makinelerini dışarıdan satın alarak ve bu teknolojik ürünleri ihracatımızın içine koyarak katma değer üretilemeyeceğini dile getirdi.
Aydın’ın programda sanayileşmeye yönelik olarak Savunma Sanayii Müsteşarlığı modelini önerdi: “Çok ihracat yapıyoruz. Ama ithalat da artıyor. Neden? Çünkü ihracat yaptığımız ürünlerin içindeki teknolojik ekipmanları kendimiz üretemiyor. Bunun yolu ve yöntemi yeni bir stratejik sanayileşme düzeni kurmamız lazım. Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nda yaptığımız uygulamayı sivil tarafta Sanayi Bakanlığımızın içinde ve üzerinde yapacağız.
Bakanımız Savunma Sanayii Müsteşarlığı’ndan gelen önemli bir kişi; orada bunların yapılacağına inanıyoruz, bekliyoruz. Bunu yapmadığımız takdirde başkalarının ürünlerin taklit ederek onları tekrar ederek, onların arkasından giderek, izini takip ederek onlara yetişmemiz mümkün değil. Burada bir paradigma değişikliği gerekiyor. Bunun için de ‘sanayileşme’ stratejimizi ve modelimizi savunma sanayii modelinden alarak sivil tarafa aktarmalıyız.”
“Üretim ekosistemini biraraya getirdik”
Bölgedeki eğitim kurumları ve teknoparkları anlatan Aydın, Ostim Teknopark’ın 6 üniversiteyle birlikte kurulduğunu anlattı. Aydın, “Üretim ekosistemini, bileşenlerini bir araya getirerek bunları yapmaya çalışıyoruz. Firmaların tek başına yaptıkları var yapamadıkları var. Ankara’da 11 üniversiteyle işbirliği yaptıklarını belirten Orhan Aydın, “KOBİ’lerden oluşan bir bölgeyiz. Çok çeşit üretim dallarımız var. Burada rekabetçi olabilecek başlıklara kafa yoruyoruz. Savunma ve havacılık, medikal sanayi, yenilenebilir enerji, raylı sistemler, kauçuk teknolojileri ve iş ve inşaat makineleri konusunda odaklandık, kümelenme oluşturduk. İmalat sanayiye ve üretime odaklanmamız gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
PROGRAMIN TAMAMINI İZLEMEK İÇİN TIKLAYINIZ
