1 Kasım 2015 seçimlerinin ardından tek başına iktidara gelen AK Parti tarafından, Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu’nun Başbakanlığı’nda kurulan 64. Hükümet iş başı yaptı. Yeni Kabine’de önceki dönemlerde görev alan bazı isimlerle devam edilirken Bakanlar Kurulu’na ilk kez katılanlar da oldu.
Hükümet teşkiliyle birlikte gözler Hükümet Programı’na çevrildi. Reel sektör açısından programda yer verilen; yerli ve milli üretim, katma değerli ürün, ileri teknoloji, kamu alımları çerçevesindeki söylemler önemli bulunarak her maddenin altı kalın çizgilerle çizildi.
Türkiye, 2015’i iki Genel Seçimle tamamladı. İlk olarak 7 Haziran 2015 tarihinde gerçekleşen seçimlerde Hükümet oluşturulamayınca tekrar diye nitelenen seçimler 1 Kasım’da sandığa gidildi. Halk, demokratik iradesiyle AK Parti’ye tek başına ülkeyi yönetme imkanı sağladı.
Bu yıl, ülkemiz açısından iç ve dış gelişmeler bakımında oldukça riskli gelişmelere sahne oldu. Bu tablonun içinde kurulan hükümette tecrübeli isimlerin yanı sıra ilk kez bakanlıkla tanışanlar da görev aldı.
Ahmet Davutoğlu
Başbakan
Numan Kurtulmuş - Başbakan Yardımcısı
Mehmet Şimşek - Başbakan Yardımcısı
Yalçın Akdoğan - Başbakan Yardımcısı
Tuğrul Türkeş - Başbakan Yardımcısı
Lütfi Elvan - Başbakan Yardımcısı
Bekir Bozdağ - Adalet Bakanı
Sema Ramazanoğlu - Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı
Volkan Bozkır - Avrupa Birliği Bakanı:
Süleyman Soylu - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı
Fatma Güldemet Sarı - Çevre ve Şehircilik Bakanı
Mevlüt Çavuşoğlu - Dışişleri Bakanı
Akif Çağatay Kılıç - Gençlik ve Spor Bakanı
Faruk Çelik - Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı
Bülent Tüfenkci - Gümrük ve Ticaret Bakanı
Efkan Ala - İçişleri Bakanı
Mahir Ünal - Kültür ve Turizm Bakanı
Naci Ağbal - Maliye Bakanı
Nabi Avcı - Milli Eğitim Bakanı
İsmet Yılmaz - Milli Savunma Bakanı
Veysel Eroğlu - Orman ve Su İşleri Bakanı
Mehmet Müezzinoğlu - Sağlık Bakanı
Fikri Işık - Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı
Görev yaptığı dönem içerisinde yerli üreticilere yönelik destekler, OSB’ler, kamu alımları gibi başlıklarda iz bırakan adımlar atıldı. Yeni dönemde bu çalışmalarının artarak devamı bekleniyor.
Berat Albayrak - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı
Kabinenin en genç isimleri arasında yer alıyor. Gençliğinin verdiği dinamizmle, enerji sektöründeki milli projeleri destekleyeceği ve icraatlarıyla yerli sanayiye ivme kazandıracağı düşünülüyor.
Binali Yıldırım - Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı
Kabinenin en tecrübeli isimlerinden… Önceki görev dönemlerinde imza attığı çalışmaları hafızalardaki tazeliğini koruyor. Ankara Metrosu’nda getirilen ‘yüzde 51 yerlilik’ şartındaki ‘cesur kararı’, sanayiciler ve kamu alımları açısından kırılma noktası olmuştu. 64. Hükümet’teki icraatlarıyla aynı refleksleri göstereceğine inanılıyor.
Cevdet Yılmaz - Kalkınma Bakanı
Daha önce de başarıyla sürdürdüğü bu görevde; bilgi ve birikimiyle KOBİ’lerin, üreticilerin nabzını iyi tutan bir isimlerden olmuştu. Bakan Yılmaz’ın kalkınma odaklı hamlelerini daha da ileriye taşıyacağı görüşü hakim.
Mustafa Elitaş - Ekonomi Bakanı
İş hayatında sanayici kimliği olan bir isim… OSB’lerdeki Yönetim Kurulu görevleri; sorunlara ve gelişmelere KOBİ penceresinden bakabileceğinin en önemli göstergesi.
Yüksek katma değerli ürünlerin payı artacak
64. Hükümet’in programında; istihdam, eğitimi sanayi politikaları, nitelikli işgücü, KOBİ’ler, kamu alımları, milli projeler alanlarında söylemler yer alıyor. Üretim yapısında ileri teknolojiye dayalı yüksek katma değerli ürünlerin payını artıracaklarını söyleyen Başbakan Ahmet Davutoğlu, “Önümüzdeki dönemde de ülkemizi zenginleştiren, demokratik standartlarını yükselten, ülkemizin itibarını daha da artıran politikalarla, daha güçlü bir Türkiye için milletimizden aldığımız yetkiyi yine milletimizin hizmetine sunacağız.
Son 13 yılda yapılanları yeni bir atılım dönemi ile taçlandırmak hükümetimizin temel görevi olacaktır. Amacımız; çok daha güçlü, müreffeh, saygın ve demokratik bir Türkiye’ye ulaşmak, ekonomisi, bilim ve teknolojisi, siyaseti, sosyal ve kültürel politikaları ile örnek alınan bir ülke olmaktır.” dedi.
Davutoğlu, 64. Hükümet tam anlamıyla bir reform hükümeti olacağını belirterek, reformlar sonucunda daha özgür, daha rekabetçi ve insan odaklı bir anlayış içerisinde refahını daha adil paylaşan bir Türkiye’ye kavuşma idealini sürdüreceklerini bildirdi. Bu kapsamda, 6 temel alanda reformları yoğunlaştıracaklarını kaydeden Ahmet Davutoğlu, bunları şöyle sıraladı: 1. Demokratikleşme ve Adalet, 2. Eğitim, 3. Kamu Yönetimi, 4. Kamu Maliyesi, 5. Reel Ekonomide Köklü Değişim, 5. Öncelikli Dönüşüm Programları
KAMU ALIMLARININ KALDIRAÇ GÜCÜ KULLANILACAK
BİLİM, TEKNOLOJİ VE YENİLİK
- Önümüzdeki dönemde ülkemizin kalkınmasına daha fazla ivme sağlayacak yüksek katma değerli alanlara odaklanacağız. İmalat sanayiinde yenilikçi ve yüksek teknolojili sektörlere dayalı bir biçimde dönüşümü gerçekleştirmeyi, girişimcilik kapasitemizi güçlendirmeyi, bilgi tabanlı ekonomiye dönüşüm için nitelikli bir istihdam alt yapısı oluşturmayı öncelikli olarak görüyoruz.
- Yeni dönemde Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin artırılmasına yönelik destek sağlayan kurumlar arasında koordinasyonu güçlendirecek ve desteklerin etkinliğini artıracağız.
- Dışa bağımlılığın yüksek olduğu sektörlerde, yerli ürün ve teknolojiler geliştirilmesine yönelik araştırma programlarını destekleyerek etkinleştireceğiz.
- Tasarım merkezlerini, Ar-Ge merkezleri gibi destekleyecek, Ar-Ge ve tasarım personelinin daha esnek çalışmasına olanak sağlayacağız. Ayrıca, KOBİ’lerin siparişe dayalı Ar-Ge ve tasarım faaliyetlerini destekleyeceğiz.
- Sınai mülkiyet ve yönetimi ile ilgili konularda yayın yapacak ‘Teknoloji Transfer Platformu’nu kuracağız.
- Girişimcileri desteklemek için finansman eksiğinin en çok hissedildiği erken aşamaya yönelik bir fon kuracağız.
- Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin TSE ve patent belgelerinin maliyetlerinin devlet tarafından karşılanmasını sağlayacağız.
- Bu programımızın yanı sıra ‘Kamu Alımları Yoluyla Teknoloji Geliştirme ve Yerli Üretim Öncelikli Dönüşüm Programımız’la kamu alımlarının kaldıraç gücünü kullanarak yerli teknoloji ve üretimi geliştirmeyi amaçlamaktayız.
SANAYİ POLİTİKALARI
- 64. Hükûmet olarak sanayide dışa dönük bir yapı içinde, Ar-Ge, yenilik ve nitelikli işgücüne dayalı yüksek katma değerli mal üreten şirketlere sahip, orta ve yüksek teknolojili ürünlerde Avrasya’nın üretim merkezi haline gelmiş bir ülke olma vizyonuyla hareket edeceğiz.
- Küresel kriz, sanayisi güçlü olan ülkelerin dayanıklılığını bir kez daha ortaya koymuştur. Sanayi başta olmak üzere, üretken alanlara yatırım yapan ülkeler, zor dönemlerde gerekli esneklikleri gösterebilmekte, yeni üretim biçimleriyle krizleri aşabilmektedir. Sanayinin geliştiği ülkeler aynı zamanda işgücü donanımının ve iş yapma disiplininin yüksek olduğu ülkelerdir. Sanayisi yükselen bir ülke olarak, gelecekte de güçlü bir sanayi ve üretim kültürünün destekleyicisi olacağız.
- Ülkemizin uluslararası rekabet gücünü ve dünya ihracatından aldığı payı artırmak için imalat sanayinde dönüşüm gerçekleştirmeye yönelik adımlar atması gerektiğinin bilinciyle, yüksek teknolojili sektörlere yoğunlaşmaya önem vermekteyiz.
- Yenilikçiliği, firma becerilerini, sektörler arası entegrasyonu ve dış pazar çeşitliliğini imalat sanayinde dönüşümün ana odakları olarak görmekteyiz.
- Önümüzdeki dönemde büyük çaplı ve yatırım niteliğindeki kamu alımlarında, alıcı kurumların yerli sanayiyi geliştirecek yönde kamu alım sürecini yönetme kapasitesini geliştireceğiz. Bu kapasitenin ve iyi uygulamaların yaygınlaştırılmasına odaklanacağız.
- Kamunun raylı ulaşım sistem ihtiyaçlarının yurtiçinden karşılanma oranını artıracağız.
- Küresel rekabet gücümüzün artırılabilmesi için sektörel ve sektörler arası entegrasyonu güçlendirileceğiz. Bu kapsamda tekstil, deri, mobilya sektörlerinin tarım sektörü; makine, tıbbi cihaz ve elektronik sektörlerinin hizmetler sektörü ve makine, tıbbi cihaz, otomotiv sektörlerinin elektronik sektörü ile aralarındaki entegrasyonu güçlendireceğiz.
- Sanayi girdilerinin ülke içinden karşılanma oranının artırılmasını teminen, yüksek yatırım gerektiren ara malı ve sanayi hammaddelerinin üretimine öncelik vereceğiz.
- Yatırım mallarının ve ara malların vadeli ithalatında KKDF oranını yüzde 6’dan yüzde sıfıra indirerek sanayicinin girdi maliyetini azaltıyoruz.
- Yüksek teknolojili yatırımlara daha fazla destek vereceğiz. İleri teknoloji sınıfında yer alan yatırımları, öncelikli yatırımlar kapsamına aldık ve 5. bölge desteklerinden yararlandıracağız.
- Kalkınma Bankamızı ekonomimizin ihtiyaç duyduğu nitelikli projeleri daha fazla destekleyecek bir anlayış içinde yeniden yapılandıracağız.
- Sağlıkta ulaştığımız kalitenin finansal olarak sürdürülebilmesi ile ilaç ve tıbbi cihaz alanında yerli üretimin artırılması temel amaçlarımızdandır. Bu çerçevede, önemli bir reform alanımız ‘Sağlık Endüstrilerinde Yapısal Dönüşüm Programı’dır. Program kapsamında; ilaç ve tıbbi cihazda yüksek katma değerli ürün üretebilen, küresel pazarlara ürün ve hizmet sunabilen ve yurtiçi ilaç ve tıbbi cihaz ihtiyacının daha büyük bir kısmını karşılayabilen bir üretim yapısına geçeceğiz.
- Geri ödeme ve fiyatlandırma politikaları ile ruhsat süreçlerinde yerli üretim ilaç ve tıbbi cihazlara öncelik vereceğiz.
- Biyoteknolojik ilaç, biyomalzemeler, biyomedikal ekipman alanlarında araştırma altyapılarımızı geliştireceğiz.
- Sağlık endüstrisi alanında üretim yapacak KOBİ’lere yönelik finansal destek mekanizmaları geliştireceğiz. Buralarda üniversite-sanayi işbirliğini artıracak ve şirket kümelenmelerini özendireceğiz.
- Otomotiv sektöründe, katma değerin artırılmasını ve çevreye duyarlı yeni teknolojilerin geliştirilmesini sağlayacağız. Sektörde, küresel pazarların ihtiyaçlarına yönelik özgün tasarım araçlarla markalaşmayı teşvik edecek ve bu kapsamda yerli marka otomobil üretimi çalışmalarını hızlandıracağız.
- Elektronik sektöründe çift amaçlı teknolojilerin (savunma/sivil) uygulama imkânlarını dikkate alacağız. Elektronik haberleşme alanında yeni nesil telsiz teknolojisine geçiş sürecinde baz istasyonu ve kontrol birimleri ürünlerinin geliştirilmesi ve üretimine önem vereceğiz.
- Ana metal sanayinde sürdürülebilir ve güvenli girdi tedarikini sağlayacağız. Bu kapsamda demir-çelik sektörü üretiminde ithalatla karşılanan yüksek katma değerli ürünlerin ağırlıklarını artırarak ürün çeşitliliğinin sağlanmasını temin edeceğiz.
- Emek yoğun geleneksel sektörlerimizin katma değerini artıracak yapılanmalarını destekleyeceğiz.
- Savunma sanayiinde, yerli Ar-Ge ve üretimi desteklemeye devam edeceğiz. Bir taraftan savunma sanayinde ülkemizin yeterliliğini artırırken, diğer taraftan savunma sanayini diğer sanayi alanları ile entegre edeceğiz.
ULAŞTIRMA VE LOJİSTİK
- Milli demiryolu sanayimizi geliştirecek, hızlı tren dâhil demir yolu araçlarımızı kendimiz imal edeceğiz. İhale hazırlıklarını sürdürdüğümüz projeyle, ilk milli yüksek hızlı trenimizi faaliyete geçireceğiz.
- Milli Bölgesel uçak yapımına başlayacağız.
- Uydu Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezimizde yerli uydumuzun (Türksat 6A) üretimini tamamlayacağız. Türksat 5A uydusunun yapımına başlayacağız.
GİRİŞİMCİLİK VE KOBİ’LER
- Güçlü girişimciler, güçlü firmaları; güçlü firmalar da güçlü bir ekonomik yapıyı beraberinde getirmektedir. Büyüme stratejimiz, girişimciliği ve özel sektör öncülüğünde dinamik bir yapıyı esas almaktadır. Kamunun oluşturduğu uygun ortamda girişimcilik kültürünün güçlenmesi ve girişimci dostu bir ekosistemin oluşması temel politikamızdır.
- KOBİ’lerimizin rekabet güçlerini artırarak ekonomik büyümeye daha fazla katkı vermesi temel amaçlarımızdan biridir. 64. Hükûmet olarak, hızlı büyüyen veya büyüme potansiyeline sahip girişimler ile yenilikçi KOBİ’leri desteklemeyi, istikrarlı ekonomik büyümenin ve sosyal gelişmenin önemli bir gereği olarak görmekteyiz.
- Türkiye’yi yenilik alanında bir üst lige taşıyacak olan Bilişim Vadisi’ni kurmaktayız.
- Türkiye’de OSB’si olmayan il bırakmayacağız.
- Girişim sermayesi ve bireysel katılım sermayesi gibi yenilikçi finansman imkânlarını ve teknolojik girişimcilik destek modellerini artırma konusunda çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.
- KOBİ’lerin finansmana erişiminin artırılması amacıyla taşınırların teminat olarak kullanılmasının önündeki engelleri kaldıracak düzenlemeler yapacağız. KOBİ’lerin borsaya açılma faaliyetlerini destekleyecek; Kredi Garanti Fonu’nun kefalet sağladığı KOBİ sayısını artıracak ve Girişim Sermayesi Fonlarını yaygınlaştıracağız.
- Esnafımıza düşük faizli kredi uygulamamıza devam ederken, 30 bin TL’ye kadar faizsiz kredi desteği de vereceğiz.
- Basit usulde vergilendirilen esnafımızın yıllık 8 bin liraya kadar kazançlarından hesaplanan vergisini almayacağız.
- Şirketlerin endüstriyel tasarım, üretime hazırlık, üretim süreci, pazara sunum ve satış sonrası hizmetlerine yönelik faaliyetlerini destekleyeceğiz.
MESLEKİ EĞİTİM
- Meslek liselerinde özel kesimin katkısını artıracağız. Kamu-özel kesim işbirliği ile meslek liselerini ve meslek yüksekokullarını yeniden yapılandıracağız.
- Mesleki ve teknik lise mezunlarının istihdamını özendireceğiz.
- Meslek Yüksek Okulları mezunlarının diplomalarında yer alan program adları ile meslek tanımlamalarındaki farklılıklar giderilmek suretiyle, bu öğrencilerimizin kamu ve özel sektörde iş bulmalarını kolaylaştıracağız. Organize Sanayi Bölgelerinde meslek lisesi kurulmasına yönelik başlattığımız uygulamayı yaygınlaştıracağız.
- Çıraklık eğitimini gözden geçirerek, çıraklık eğitiminin altyapısını güçlendirici tedbirler alacağız.
- Şirketlerin sektörlerine yönelik özel mesleki ve teknik eğitim okulu açabilmeleri için düzenleme yapacağız.
- Mesleki ve teknik okul ve kurumlarında atölye ortamlarını sektörel bazlı olarak iyileştireceğiz. Mesleki ve teknik eğitim okul yönetim modelini geliştirecek, yerel yönetimlerin ve sektör temsilcilerinin katılımını sağlayacağız.
ÇALIŞMA HAYATI
- Yeni dönemde kayıt dışılığın da önemli bir nedeni olan çalışma hayatındaki katılıkları azaltarak, istihdamın gelişimine sağlıklı bir zemin oluştururken, işletmelerimizin rekabet gücünü artıracağız.
- Sektörden gelen talepler doğrultusunda iş ve eğitim dünyası için gerekli olan Ulusal Meslek Standartları hazırlanıp yürürlüğe konulacak, yürürlükteki standartlar en geç 5 yılda bir güncellenecektir.
BÜYÜME VE MAKROEKONOMİK İSTİKRAR
- Büyüme stratejimiz makroekonomik istikrarın güçlendirilmesi, beşeri sermayenin geliştirilmesi ve işgücü piyasasının etkinleştirilmesi, teknoloji ve yenilik geliştirme kapasitesinin artırılması, fiziki altyapının güçlendirilmesi ve kurumsal kalitenin iyileştirilmesi şeklinde 5 temel eksen üzerine oturmaktadır.
- Kamu altyapı yatırımlarımızı, ekonomide üretimin sağlıklı olarak gelişmesini destekleyecek, ancak kaynak israfına yol açmayacak biçimde planlayacağız. Kamu eliyle yapacağımız nitelikli altyapı yatırımları, özel sektör yatırımlarını güdüleyerek üretim kapasitesini artıracak; bir taraftan da verimlilik bazlı büyüme dinamiğine katkı sağlayacaktır.
- Yerlilik oranını artırmak amacıyla, tedarik zincirindeki işletmeler arasındaki işbirliğini ve katma değer artışını sağlayacak kümelenme faaliyetlerini destekleyeceğiz.
ENERJİ
- Enerji sektöründe girdi mahiyetinde olan ve üretilmesi yüksek katma değer sağlayacak hedef ürünler listesini çıkararak bunların üretimine yönelik yatırımları destekleyeceğiz. Rüzgâr, güneş, hidroelektrik gibi alternatif enerji kaynakları üreten tesislerde kullanılan, makine ve teçhizatın yurtiçi üretiminin payını artıracağız.
ÖDEMELER DENGESİ
- Başta finansal ortamı iyileştirmeye yönelik olmak üzere yerli makine üreticilerinin rekabet gücünü artıracak mekanizmalar oluşturacağız.
TASARRUFLAR
- Kapasite ve verimlilik artışı sağlamak amacıyla, imalat sanayii makine-teçhizat yatırımlarının finansmanında Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) istisnası getireceğiz.
Dikkat çekenler;
- KAMU ALIMLARININ KALDIRAÇ GÜCÜNÜ KULLANARAK YERLİ TEKNOLOJİ VE ÜRETİMİ GELİŞTİRMEYİ AMAÇLAMAKTAYIZ.
- HIZLI TREN DAHİL DEMİR YOLU ARAÇLARIMIZI KENDİMİZ İMAL EDECEĞİZ.
- KATMA DEĞER ARTIŞINI SAĞLAYACAK KÜMELENME FAALİYETLERİNİ DESTEKLEYECEĞİZ.
- KAMUNUN RAYLI ULAŞIM SİSTEM İHTİYAÇLARININ YURTİÇİNDEN KARŞILANMA ORANINI ARTIRACAĞIZ.
- ORTA VE YÜKSEK TEKNOLOJİLİ ÜRÜNLERDE AVRASYA’NIN ÜRETİM MERKEZİ HALİNE GELMİŞ BİR ÜLKE OLMA VIZYONUYLA HAREKET EDECEĞİZ.
- SAĞLIKTA ULAŞTIĞIMIZ KALİTENİN FİNANSAL OLARAK SÜRDÜRÜLEBİLMESİ İLE İLAÇ VE TIBBİ CİHAZ ALANINDA YERLİ ÜRETİMİN ARTIRILMASI TEMEL AMAÇLARIMIZDANDIR.
- RÜZGÂR, GÜNEŞ, HİDROELEKTRİK GİBİ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI ÜRETEN TESİSLERDE KULLANILAN, MAKİNE VE TEÇHİZATIN YURTİÇİ ÜRETİMİNİN PAYINI ARTIRACAĞIZ.
- SAVUNMA SANAYİİNDE, YERLİ AR-GE VE ÜRETİMİ DESTEKLEMEYE DEVAM EDECEĞİZ.
- BAŞTA FİNANSAL ORTAMI İYİLEŞTİRMEYE YÖNELİK OLMAK ÜZERE YERLİ MAKİNE ÜRETİCİLERİNİN REKABET GÜCÜNÜ ARTIRACAK MEKANİZMALAR OLUŞTURACAĞIZ.